Miejsce zamieszkania dziecka po rozwodzie – co mówi prawo i jak chronić dobro dziecka?

Po rozstaniu rodziców jedną z najtrudniejszych decyzji jest ta dotycząca tego, gdzie dziecko będzie mieszkać na stałe. Dla jednych to oczywiste – dla drugich to źródło konfliktu, który potrafi przerodzić się w długą batalię sądową. A przecież w centrum tej decyzji zawsze powinno być dobro dziecka.

W niniejszym artykule wyjaśniamy:

• czym jest miejsce zamieszkania dziecka w rozumieniu prawa,
• kto decyduje o tym po rozwodzie,
• kiedy sąd ingeruje i co bierze pod uwagę,
• oraz jak zabezpieczyć interes dziecka w praktyce.

📌 Czym jest miejsce zamieszkania dziecka?

Zgodnie z art. 25 Kodeksu cywilnego, miejscem zamieszkania osoby małoletniej jest miejsce zamieszkania jej przedstawiciela ustawowego, a więc – najczęściej – rodzica sprawującego nad dzieckiem władzę rodzicielską.

Jeśli oboje rodzice posiadają władzę rodzicielską i żyją razem – sprawa jest jasna. Problem pojawia się wtedy, gdy się rozstają i każde z nich mieszka osobno. Który adres staje się wtedy miejscem zamieszkania dziecka?

⚖️ Kto decyduje o miejscu zamieszkania dziecka?

Rodzice mogą ustalić to samodzielnie – porozumieć się na piśmie, notarialnie lub podczas mediacji. Najlepiej, jeśli zawrą ugodę w sądzie – to nada jej moc orzeczenia.

Jeśli nie dojdą do porozumienia, o miejscu zamieszkania dziecka decyduje sąd opiekuńczy, rozpatrując:

🔹 wiek dziecka i jego dotychczasowe otoczenie,

🔹 relacje emocjonalne z rodzicami,

🔹 stabilność warunków wychowawczych,

🔹 zdolność do zapewnienia opieki,

🔹 sytuację materialną i lokalową,

🔹 oraz wolę dziecka – jeśli ukończyło 13 lat lub młodsze, ale dojrzale wyraża opinię.

W praktyce – sąd może ustalić, że dziecko będzie mieszkać z matką, ojcem, albo naprzemiennie z obojgiem.

👶 Miejsce zamieszkania a opieka naprzemienna

W Polsce coraz częściej sądy orzekają opiekę naprzemienną – dziecko przebywa na zmianę u obojga rodziców, np. tydzień na tydzień. Warunkiem jest pełna współpraca między stronami i bliska odległość zamieszkania.

W takim przypadku miejscem zamieszkania dziecka może być wskazane miasto lub gmina, bez przypisania do jednego konkretnego adresu.

❗ Czy jeden z rodziców może zmienić miejsce zamieszkania dziecka samodzielnie?

Nie. Jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, zmiana miejsca zamieszkania dziecka (np. przeprowadzka do innego miasta lub kraju) wymaga zgody drugiego rodzica.

Jeśli nie wyrazi zgody – konieczne jest uzyskanie orzeczenia sądu.

❗ Uwaga: nieautoryzowane wywiezienie dziecka może zostać uznane za naruszenie prawa i skutkować nawet sprawą karną lub sprawą o ograniczenie władzy rodzicielskiej.

🧑‍⚖️ Jak wygląda postępowanie sądowe?

Postępowanie o ustalenie miejsca zamieszkania dziecka wszczynane jest na wniosek jednego z rodziców. W jego trakcie:

✔️ sąd zbiera dowody (zeznania stron, opinie OZSS, dokumenty),

✔️ może zarządzić wywiad kuratora,

✔️ i przesłuchać dziecko (jeśli ma ukończone 13 lat lub jest wystarczająco rozwinięte emocjonalnie).

Sąd może też tymczasowo zabezpieczyć miejsce pobytu dziecka, by zapobiec jego nielegalnemu przemieszczeniu.

📞 Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie o miejsce zamieszkania dziecka?

W Kancelarii Gocal od lat pomagamy rodzicom w sprawach rodzinnych. Reprezentujemy klientów przed sądem, przygotowujemy wnioski, prowadzimy negocjacje i mediacje. Zawsze w centrum stawiamy dobro dziecka.

📍 Prowadzimy sprawy na terenie całej Polski – również online.

📞 Tel. 794 907 244

🌐 Więcej informacji: www.gocal.eu/pl/miejsce-zamieszkania-dziecka

Rozstanie dorosłych nie powinno oznaczać chaosu dla dziecka.

Warto zawalczyć – spokojnie, ale skutecznie – o to, co najważniejsze.